रामायण पुराण हा विश्वासांचा ग्रंथ आहे, ज्याच्या मध्ये वेदांच्या महत्वाच्या मुद्रित तत्वे आहेत. यात्रेचे कारण, महत्त्व, रामायणाच्या काळजाची अनुपस्थिती, या पुराणाचा वाचन आणि उपयोग, वेदांच्या प्रमाणांचा वापर आणि विविध शाखा, वेदोपासना आणि धर्मशास्त्राचे अध्ययन ह्या पुराणांचे महत्वपूर्ण तत्वे आहेत.
- राम कथेचा महत्त्व: रामायण पुराणाच्या प्रमुख तत्वांपैकी एक ते आहे राम कथेचा महत्त्व. रामाची वीरता, मानवी गुणधर्म, न्यायाची पालन, धर्माची रक्षा आणि अधर्माच्या नाशासाठी रामायणाची कथा आपल्याला अभिमान आणि प्रेरणा देते.
- रावण वध: रावणाचे वध रामायणाच्या महत्त्वपूर्ण प्रसंगांपैकी एक आहे. रावण एक राक्षस राजा होता, ज्याच्या अधर्माचे नाश करण्यासाठी राम ने त्याचे वध केले. ह्या प्रसंगाने अस्मिता, सत्यनिष्ठा, तपश्चर्या आणि धर्माचे महत्त्व ज्यांना रामाच्या आचरणात सापडते, त्यांना प्रतिष्ठा आणि उदात्तता देते.
- भगवान श्रीराम: रामायणाच्या पुराणात भगवान श्रीराम अत्यंत महत्त्वपूर्ण पात्र आहे. रामाचे आदर्शपणे, पात्रभूतता, वचनबद्धता, आचरणातील न्यायपूर्वकता आणि धर्मसंरक्षणातील मार्गदर्शकता रामायण पुराणाच्या महत्त्वपूर्ण तत्वांमध्ये समाविष्ट आहेत.
- सीताची प्रतिष्ठा: रामायणातील एक अन्य महत्त्वपूर्ण तत्व सीताची प्रतिष्ठा आहे. सीता ही भगवान रामाच्या पत्नी होती आणि त्याच्या प्रेमाची, पात्रभूततेची आणि साहसी स्त्रीत्वाची प्रतिष्ठा दर्शवते. त्याच्या परीक्षेमध्ये सीतेचे साहस, आत्मनिर्भरता आणि पात्रभूतता स्पष्टपणे दर्शवले जाते.
- धर्म आणि धर्मसंघ: रामायण पुराणात धर्माचे महत्त्वपूर्ण प्रतिष्ठान आहे. रामाच्या आदर्शपणे, आचरणातील धर्मी असलेल्या पात्रांना या पुराणाने मार्गदर्शन केले आहे. धर्मसंघाचा स्थापना, धर्माची रक्षा, सामाजिक न्याय आणि सर्वांगीण विकास असे महत्त्वपूर्ण तत्वे रामायण पुराणात दर्शवले जातात.
- अद्वैतीय विचारधारा: रामायण पुराणाच्या महत्त्वपूर्ण तत्वांपैकी एक आहे अद्वैतीय विचारधारा. रामायणातील आदर्श भक्त श्रीराम ज्ञान, भक्ती, वैराग्य आणि मुक्तीसाठीच्या आदर्शपणे दर्शविले जाते. अद्वैतीयतेच्या मार्गदर्शनाने रामायण पुराणाने मानवी जीवनाच्या मार्गांमध्ये ज्ञान, प्रेम, आनंद आणि एकतेचे महत्त्व वाढवले आहे.
- संस्कृतीक महत्त्व: रामायण पुराण एक संस्कृतीक महत्त्वाचा प्रतिष्ठान आहे. ह्या पुराणातील कथांने भारतीय संस्कृतीतील महत्त्वपूर्ण संदेश, आदर्श व्हाव्याचे प्रेरणादायक असले आहे. या पुराणाचे मराठीतून भाषांतर करणे, लोकसंगीतात उपयोग करणे आणि नाटक, कविता, कथा आणि विविध कलेच्या संग्रहात रामायणाचा प्रमाणिक प्रस्तुतीकरण करणे ह्याचे संस्कृतीक महत्त्व प्रदर्शित करते.
- रामायणाचे प्रभाव: रामायण पुराणाचे एक आदर्शपुरुष असलेल्या रामाचे प्रतिष्ठान आपल्या आजीवनातील धर्म, राजकीय आणि सामाजिक पदाच्या प्रतिष्ठानावर प्रभाव डालते. रामायणाची कथा, मराठी साहित्यातील कविता, ग्रंथ, नाटक आणि कथांचे संग्रह ह्यातून होते. याच्या माध्यमातून रामायणाचा ज्ञान, महत्त्व आणि प्रेरणा वाचकांकडे पोहचते.
- रामायण शिक्षण: रामायण पुराणाचा शिक्षणाचा एक महत्त्वपूर्ण माध्यम आहे. रामायणातील कथा, व्यक्तिमत्व, आचरण आणि धर्मशास्त्रातील सिद्धांत शिक्षणासाठी रामायण पुराणाचा उपयोग केला जातो. धार्मिक ग्रंथांच्या अभ्यासामध्ये रामायणाच्या पाठांने धार्मिकता, मानवी गुणधर्म, समाज सेवा आणि एकांतवादाचे महत्त्व प्रदर्शित केले आहे.
- रामायणाची प्रासंगिकता: रामायण पुराणाच्या महत्त्वपूर्ण तत्वांपैकी आपल्या समकालीन जीवनातील प्रासंगिकता आहे. रामायणाच्या दृष्टीकोनातून मानवी जीवनातील मूळभूत समस्या, धर्म, न्याय, प्रेम, पारिवारिक मुद्दे, आत्मनिर्भरता, आत्मविश्वास आणि मानवी मूल्ये आपल्याला जाणून घेतल्या जातात.